Lezing: “Onder de vleugels van de adelaar. Kleine territoria in het Maasland als lidmaten van het Heilige Roomsche Rijk der Duitse natie”
Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Maandag
26-02-2018 20:00
Zaal “Aod Thoear”, Steegputstraat 4, te Thorn
door de heer Jacques van Rensch
Beschrijving
Het Franse bestuur uit de periode 1794-1815 over het Maasgebied maakte een einde aan staatkundige lappendeken die voordien bestand. Een groot deel van het tegenwoordige Noord- en Midden-Limburg had vanaf de Middeleeuwen behoord tot het Overkwartier van Gelre en was sedert 1713 verdeeld in een Pruisisch, Staats en Oostenrijks Overkwartier.
Dat was nog tamelijk overzichtelijk in vergelijking met de zuidelijker gelegen territoria, zoals het Stift Thorn, het graafschap Horn, de graafschappen Groensveld en Wittem, kleine zelfstandige heerlijkheden zoals Elsloo, Stein, Limbricht, Rijckholt, Mesch etc., evenals de stad Maastricht en de verdeelde Landen van Overmaze.
Een deel daarvan was vanaf de zestiende eeuw politiek en juridisch verbonden met de Zuidelijke Nederlanden en later de Republiek der Verenigde Proviciën. Die gerichtheid leeft nog steeds in het historisch bewustzijn voort. Maar voor een aantal gebieden gold ook letterlijkeen oriëntatie op het oosten, op een staatkundige
constructie van middeleeuws feodale oorsprong, die bekend staat als het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie.
Impressum 1631
Kaart staat op pagina 391 van de Atlas Minor en is gemaakt door cartograaf Gerardus Mercator (1512-1594)
Afbeelding afkomstig van Henk Bril
De herinnering aan de eeuwenoude historische verbondenheid met het oosten is in de loop van de negentiende en twintigste eeuw grotendeels uit het historische besef verdwenen. Delen van het tegenwoordige Limburg hebben eeuwenlang deel uitgemaakt van dat Heilige Roomse Rijk. In de lezing wordt aandacht geschonken aan de plaatsen waarvoor dit gold en de betekenis die de verbintenis met het Rijk voor zaken als rechtspraak, politieke vertegenwoordiging en belastingdruk.
Over de inleider:
Mr. dr. Th. J. van Rensch studeerde rechten in Nijmegen, werkte in Maastricht als archivaris en is sinds 2004 rijksarchivaris in Limburg. Hij is actief in verschillende historische verenigingen en stichtingen, (onder andere LGOG en voorzitter Schatkamer Sint Servaas), publiceerde over (Limburgse) regionale geschiedenis, archieven, rechtsgeschiedenis en kunst- en kerkgeschiedenis. Hij promoveerde in 2015 op een proefschrift, getiteld Licht op het zonneleven Gronsveld.