Lezing: “Marialiederen in het kader van de feestweek 350-jarig bestaan Kapel onder de Linden”

11-09-2023 20:00Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Maandag
11-09-2023 20:00
Zaal “Aod Thoear”, Steegputstraat 4, te Thorn
door Cees van Woercum

Beschrijving

Maria is wellicht de meest aanbeden vrouw ter wereld. Toch komen we over haar als we de Bijbel lezen niet veel aan de weet en worden haar daar slechts een handvol woorden in de mond gelegd. Dat heeft haar status niet blijvend aangetast: in de eeuwen daarna is ze voor de katholieke gelovige steeds belangrijker geworden, en is de Mariadevotie op gang gekomen, met een bloeiperiode in de late Middeleeuwen en in de periode na 1850, toen de Katholieke Kerk weer voluit kon functioneren. Bedevaarten komen op, de particuliere Mariadevotie groeit (met Mariabeeldjes, scapulieren, rozenkransen), aan haar gewijde congregaties floreren en er worden vele bundels met nieuwe Marialiederen uitgegeven.

Cees van Woerkum heeft onderzoek gedaan naar deze liederen. Wat was de aard ervan: waren het ik- of wij-liederen, waren het smeek- of lofliederen? Maar vooral: welke Maria komt in deze liederen naar voren? Is ze vooral maagd, moeder van Jezus of van ons, is ze een vorstin? Welke eigenschappen worden haar toegedicht? Welke metaforen worden daarbij gebruikt? En zeker ook: wat werd in deze liederen afgesmeekt. Want dit zegt veel over de krachten die Maria werden toegekend, maar ook over de noden van de tijd, over de problemen waarmee de gelovigen zich tot Maria wendden.

Cees van Woerkum zal betogen dat het zingen van Marialiederen veel heeft betekend voor de relatie van de zangers met Maria, maar tegelijk voor het contact met elkaar, want het samen zingen schept een bijzondere band. Ook de Kerk, die aanvankelijk de Mariadevotie met enige argwaan bekeek, heeft geprofiteerd van deze cultus, omdat het de binding van de gelovige aan de Kerk sterk heeft bevorderd. Men voelde zich katholiek, ook omdat men 'van Maria' was. Uit de analyse van de liederen blijkt verder dat het contact met Maria een waarde op zichzelf is. Maria is - vertrouwd - vooral onze moeder en wij zijn haar kinderen. Het zijn ook geen liederen die over haar gaan: ze wordt meestal direct aangesproken.


De liederen die in de Loreto-kapel gezongen zijn zullen als illustratie gebruikt worden. Men verwacht vooral dat ze ons ziet en hoort en bij ons is in moeilijke momenten, zoals in ons stervensuur. Als we naar de hemel gaan is dit niet zelden juist om haar te ontmoeten.