Lezing: “Oorlog in het 15e-eeuwse Land van Thorn”
Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Maandag
27-03-2023 20:00
Zaal “Aod Thoear”, Steegputstraat 4, te Thorn
door Frans Tonnaer
Beschrijving
De uitspraak “oorlog is van alle tijden, maar hoort eigenlijk in het museum” heeft te-genwoordig bijzondere betekenis gekregen bij de inval eind februari vorig jaar door de Russische troepen in Oekraïne. Door allerlei internationale afspraken en voorzieningen, zoals de Verenigde Naties, de NAVO, de OVSE en de Raad van Europa, dachten wij in onze onschuld in Europa in het vervolg bevrijd te zijn van oorlog. Die goede hoop is ech-ter door Poetin en zijn Russische menagerie de bodem ingeslagen.
In zijn presentatie vraagt Frans Tonnaer de aandacht voor een lokale oorlog die zich in de eerste helft van de 15e eeuw heeft afgespeeld, om preciezer te zijn: zo’n 580 jaar geleden en die nu wél in het museum thuishoort, al was het maar als les voor de toe-komst. De presentatie wordt gehouden vanuit Thorns perspectief en de strijd vond in eerste instantie plaats aan de rand van het Land van Thorn, maar vervolgens ook in het gebied van het Stift Thorn zelf. Al is het woord ‘oorlog’ misschien wat zwaar in dit ver-band, toch waren er na een dodelijk grensincident ernstige schermutselingen en zou volgens kroniekschrijver Jean de Stavelot een legertje van zo’n zestienduizend (!) man in de Thornse contreien flink hebben huisgehouden.
Inzet was het doen gelden van rechten op een gebied en het gebruik van gemeenschap-pelijke gronden. Het gebied waar de strijd zich afspeelde was het huidige Nederlands-Belgisch grensgebied van wat destijds aan de ene kant Overheide heette rond Bree en Bocholt en dat aan de andere kant van de Drie Eigen: Thorn, Neeritter en Kessenich en hun ommelanden, met als ‘buitenpost’ (het Land van) Stramproy. Herhaald ingrijpen door de prinsbisschop van Luik als gebiedsheer leidde uiteindelijk tot een oplossing, al bleef het moerasvuurtje nog lang ondergronds doorbroeien. Kunnen we hier wat van leren?
Over de spreker:
Frans Tonnaer, geboren in 1950 in Thorn, is wetenschapper en adviseur die tot voor kort publicaties, presentaties, onderzoeks- en advieswerkzaamheden verrichtte op het ter-rein van het omgevingsrecht.
Na een ambtelijke en wetenschappelijke carrière is hij in de jaren negentig van de vori-ge eeuw een adviespraktijk gestart in het zuiden des lands. Hij was tot zijn pensionering (2016) directeur-eigenaar van Tonnaer Adviseurs in Omgevingsrecht (Maastricht/Eindhoven).
Frans Tonnaer is thans zelfstandig adviseur en onderzoeker. Tot 2016 was hij deeltijdhoogleraar Omgevingsrecht bij de Open Universiteit.
Naast tal van vakpublicaties schreef hij in de hobbymatige sfeer een tweetal boekjes over de historie van zijn geliefde woonplaats het Witte Stadje Thorn: Ansfried, van zwaard tot Kromstaf (1997, herzien 2010) over het ontstaan van het Thorner Stift en De Moord op notaris Dodé (1999) over de komst van de Fransen die het einde van het Stift betekenden. Op gezette tijden publiceert hij in De Kroetwès, het tijdschrift van de Heemkundige Kring Het Land van Thorn, over aspecten van de rijke Thorner historie.
Frans Tonnaer