Lezing: “Vervolgd in Limburg”
Terug naar Geschied- en heemkundige kring "Het Land van Thorn"Maandag
30-09-2019 20:00
Zaal “Aod Thoear”, Steegputstraat 4, te Thorn
door Herman van Rens
Beschrijving
De Jodenvervolging in de provincie Limburg
Het grote verhaal van de Holocaust, de fabrieksmatige vernietiging van de Joden in het Derde Rijk, is algemeen bekend. De Holocaust verliep echter niet in heel Europa op dezelfde manier. Er blijken verschillen te bestaan in de manier waarop de Joden werden vervolgd, verschillen per land, per regio en zelfs per dorp of stad. Die verschillen zijn het gevolg van een verschillend beleid van de vervolgers, maar ook van een andere opstelling van de slachtoffers en de ‘toeschouwers’. Bestuderen van die verschillen leert ons veel over het gedrag van gewone mensen in een ongewone situatie.
In de lezing van 30 september in Thorn laat de inleider u in het kort kennismaken met de aard en omvang van de joodse gemeenschappen in Limburg. Daarna komt aan de orde op welke manier de joden uit de hele provincie werden gedeporteerd. Limburg was in het Derde Rijk geen eiland, maar er zijn toch duidelijke verschillen met de rest van Nederland. In Limburg wist een groter deel van de joden aan de vervolgers te ontkomen dan in de Randstad.
Binnen Limburg zult u vervolgens grote verschillen tussen diverse regio’s zien. De aantallen slachtoffers verschilden aanzienlijk per streek en zelfs per dorp of stad. Het aantal (niet-Limburgse) onderduikers verschilde plaatselijk eveneens sterk.
Er wordt een eerste aanzet gegeven tot een verklaring van het feit dat sommige streken veel belangrijker waren bij de redding van joden dan andere.
De gereformeerde gemeenschap rond Heerlen, en ook een aantal boerendorpen in Noord-Limburg, speelden een grote rol bij de redding van Joden, en zelfs daarbinnen bestonden grote verschillen.
Afbeelding afkomstig van GHK Land van Thorn
Herman van Rens
(1946) is geboren in Horst-Hegelsom. Hij was dertig jaar huisarts in Beek. Na zijn pensioen studeerde hij geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Samen met zijn vrouw Annelies van Rens-Wilms deed hij archiefonderzoek naar de vervolging van Joden en ‘zigeuners’ in Limburg. Op 22 maart 2013 promoveerde hij in Amsterdam op een proefschrift over de joden- en zigeunervervolging in Limburg: ‘Vervolgd in Limburg’. Jaarlijks organiseert het echtpaar Van Rens wetenschappelijke herdenkingsreizen naar Auschwitz en omgeving. Momenteel werken zij aan een wetenschappelijke publicatie over de transporten van bijna tienduizend Joodse mannen naar de Joodse dwangarbeiderskampen in Silezië, de ‘Coseltransporten’. Verdere informatie hierover www.holocaustlimburg.nl
Iedereen is van harte welkom op deze avond die voor leden van de G.H.K. “Het Land van Thorn” vrij toegankelijk is. Van niet-leden wordt een bijdrage gevraagd van € 2,-.